Βιβλιοκριτικές & Σχόλια: Σπάζοντας πράγματα στη δουλειά
Πριν λίγες εβδομάδες, κυκλοφόρησε το βιβλίο του Gavin Mueller Σπάζοντας πράγματα στη δουλειά, από τις Εκδόσεις εκτός Γραμμής. Μεταφράσαμε το βιβλίο με τον Γιώργο Καλαμπόκα, εκτιμώντας ότι προσφέρει μία πολύτιμη επισκόπηση ιδέων για την σχέση τεχνολογίας και εργασίας,αλλά και μία πολιτική πρόταση κατανόησης της.
Σε αυτό το post, έχω συγκεντρώσει ότι χρειάζεται να ξέρετε για το βιβλίο αλλά και τις βιβλιοκριτικές και σχόλια που έχουν γίνει για αυτό. Καθώς αρκετός κόσμος γράφει τις απόψεις του στα social media, σε επικοινωνία μαζί με τους/τις συγγραφείς, θα προσπαθήσω να τα συγκεντρώνω και εδώ.
Ο σκοπός είναι να διαβαστεί αυτό το βίβλιο, καθώς, όπως θα βρείτε στο σημείωμα της έκδοσης:
Η επιστροφή του Γκάβιν Μιούλλερ στον απωθημένο λουδισμό των καθημερινών κινημάτων αντίστασης στην εκμηχάνιση, την αυ τοματοποίηση και την κυβερνοποίηση δεν γίνεται όμως πρωτίστως για λόγους ιστορικής αποκατάστασης και θεωρητικής αυστηρότητας, παρότι συνιστά πράγματι σπουδαία ευκαιρία να μάθουμε από την ιστορία και τη θεωρία μας. Η επιστροφή αυτή πάνω απ’ όλα είναι παρότρυνση να αναμετρηθούμε με την αναδιοργάνωση του εργασιακού και του ελεύθερου χρόνου, να φρενάρουμε την εντεινόμενη εκμετάλλευση, να διεκδικήσουμε εκ νέου τη γνώση και τον έλεγχο επί του προϊόντος και των συνθηκών της εργασίας μας· είναι μια προτροπή και προς εμάς σήμερα να «σπάσουμε μηχανές».
Παρουσίαση Βιβλίου
Πώς επηρεάζει η τεχνολογία την εργασία και τις εργαζόμενες; Είναι η εισαγωγή τεχνολογικών καινοτομιών στην παραγωγή και τις εργασιακές μεθόδους μια διαδικασία αντικειμενικά προοδευτική, που δίνει τη δυνατότητα για λιγότερη και λιγότερο κοπιαστική εργασία ωθώντας έτσι δυνητικά προς έναν «κομμουνισμό της πολυτέλειας»; Ή πρόκειται μήπως για κάποια ουδέτερη τεχνική πρακτική, της οποίας το αποτύπωμα εξαρτάται αποκλειστικά από τον τρόπο χρήσης της εκάστοτε τεχνολογίας;
Ο Γκάβιν Μιούλλερ επιστρέφει στο ιστορικό κίνημα των λουδιτών για να ανασυνθέσει το υπόγειο ρεύμα μιας ιστορίας εργατικών αγώνων ενάντια στην εμπέδωση των σχέσεων εξουσίας στους χώρους εργασίας με όχημα την τεχνολογική καινοτομία. Φωτίζει έτσι τον απωθημένο λουδισμό των καθημερινών κινημάτων αντίστασης στην εκμηχάνιση, την αυτοματοποίηση και την κυβερνοποίηση που αντηχεί μέχρι τις μέρες μας, παροτρύνοντάς μας να αναμετρηθούμε με την αναδιοργάνωση του εργασιακού και του ελεύθερου χρόνου, να φρενάρουμε την εντεινόμενη εκμετάλλευση, να διεκδικήσουμε εκ νέου τη γνώση και τον έλεγχο επί του προϊόντος και των συνθηκών της εργασίας μας με δυο λόγια, να «σπάσουμε μηχανές». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Περιεχόμενα
Σημείωμα της έκδοσης
Ευχαριστίες
Εισαγωγή
Οι νύχτες του βασιλιά Λουντ
Μάστορες, τεϋλοριστές, λουφαδόροι, Γουόμπς: Να δούμε ποιος θα φαγωθεί
Ενάντια στην αυτοματοποίηση
Χάι-τεκ λουδισμός
Συμπέρασμα
Σημείωμα της μετάφρασης
Ευρετήριο κύριων ονομάτων
Βιβλιοκριτικές (η λίστα θα ανανεώνεται)
- Σπάζοντας τη μηχανή, Παναγιώτης Σωτήρης, Τα Νέα, 18/12/2024.
https://www.tanea.gr/2024/12/18/greece/spazontas-crti-mixani-online/ - 15 δοκίμια και στοχασμοί για μια καινούργια χρονιά, Σπύρος Κακουριώτης, Ο Αναγνώστης, 09/01/2025
- Και αν οι λουδίτες είχαν δίκιο;, Αλέξανδρος Μινωτάκης, Jacobin.gr, 10/01/2025.
Σχόλια (η λίστα θα ανανεώνεται κατά το δοκούν)
- Σχόλιο του Γιάννη Αλμπάνη στο Fb: https://www.facebook.com/yannis.almpanis/posts/8987804304631785
Το βιβλίο του Γκάβιν Μιούλερ είναι κάτι μεταξύ θεωρητικής ανάλυσης και ιστορικού αφηγήματος για τη χρήση της τεχνολογίας στην παραγωγή. Τώρα έτσι όπως το έγραψα, η αυτόματη σκέψη είναι «καλά, θα το δώσω τον Σεπτέμβρη», αλλά δεν πρόκειται περί αυτού. Ο Μιούλερ γράφει απλά και κατανοητά για να δείξει ότι οι τεχνολογικές καινοτομίες στους χώρους δουλειάς αυξάνουν τα κέρδη των εργοδοτών, αλλά δεν βελτιώνουν κατ’ ανάγκη τις ζωές των εργαζομένων -μάλλον τους χώνουν πιο πολύ. Το επιχείρημά του το χτίζει μέσα από συνοπτικές αναφορές σε εργατικούς αγώνες τους τελευταίους τρεις αιώνες, από τους λουδίτες έως τους σημερινούς χάκερ. Ο συγγραφέας μού έδωσε την αίσθηση ότι παρατραβάει τη γραμμή του, αλλά γενικά η είναι ορθή η ανάγκη που επισημαίνει να σταθούμε κριτικά απέναντι στην τεχνολογία, τόσο από την πλευρά της ποιότητας ζωής όσο και από αυτή της κλιματικής κρίσης.
- Σχόλιο του Γιάννη Μπρούζου στο Fb: https://www.facebook.com/brouzos.ioannis/posts/10235669366138030
Στις απαρχές λοιπόν της καπιταλιστικής εκβιομηχάνισης υπήρξαν κάποιοι -όχι και τόσο τρελοί τελικά- που αντιστάθηκαν με πάθος. Ο συγγραφέας διακρίνει αυτό το νήμα και σε πιο πρόσφατους εργατικούς αγώνες που φτάνουν μέχρι τις μέρες μας, και επίσης κάνει μια πολύ καλή ανάλυση του εργατικού-συνδικαλιστικού κινήματος και της μαρξιστικής θεωρίας και πως στάθηκε απέναντι στο θέμα της τεχνολογίας (στο δίπολο τεχνοφιλία-τεχνοφοβία).
Ταυτόχρονα μας υπενθυμίζει ότι μαρξισμός και κομμουνισμός δεν είναι μια από τα πάνω θεωρητική σύλληψη και κεντρικοπολιτική αλλαγή κοινωνικοοικονομικού συστήματος αλλά η παρατήρηση και κίνηση των ταξικών αγώνων αντίστοιχα.
Fan Stuff
